گروه علم،سليمان فرهاديان: «دو شيء نوراني
براي سومين شب متوالي، چهارشنبه شب در ارتفاع پايين در ضلع جنوبي شهر
گنبدكاووس مشاهده شد. به گفته شاهدان، اين دو شي از حدود ساعت ۲۰ تا ۲۲
در آسمان ظاهر شدند.»اين خبر و خبرهاي مشابه بارها از سوي رسانه هاي
گروهي و خبرگزاري هاي مختلف منتشر شد.افراد زيادي نيز طي هفته گذشته
اعلام كرده اند كه شب هنگام اشياي پرنده عجيبي را در آسمان مشاهده كرده
اند كه از خود نورهايي به رنگ مختلف ساطع كرده و يا تغيير رنگ مي دادند.
پخش اين خبر توجه قشر وسيعي از مردم را به خود جلب كرده و پرسش هاي زيادي
را موجب شده است. عمده اين مشاهدات در روزهاي يكشنبه تا چهارشنبه هفته
گذشته صورت گرفته و مكان آن از شهرهاي تبريز، اردبيل، آزادشهر و مشكين
شهر در شمال غرب ايران تا آزادشهر و گنبدكاووس در شمال كشور (ساحل جنوبي
درياي خزر) متفاوت بود.
هر چند توصيفاتي كه از اين اشياء ارائه شده است در بعضي موارد با يكديگر
يكسان است، از بعضي لحاظ تفاوت هايي نيز با يكديگر دارد: بعضي يك جسم
نوراني را مشاهده كرده اند كه نورهايي به رنگ سبز، قرمز و آبي از آن ساطع
شده است، اما بعضي ديگر گفتند شيء نوراني داراي دو بازو در دو طرف خود
بود. كسان ديگر نيز دو جسم نزديك به هم را مشاهده كردند كه در يك زمان
ظاهر و سپس همزمان ناپديد شدند. پرسشي كه مطرح مي شود اين است كه ماهيت
واقعي اين اجرام پرنده چيست؟ از زمان گذشته به خصوص پس از پرواز انسان به
كره ماه، قوه تخيل نويسندگان علمي _ تخيلي موجودات عجيب و غريب فرازميني
خلق كرد كه با داشتن تكنولوژي پيشرفته (پيشرفته تر از تكنولوژي انسان
زميني) براي انجام تحقيقات به زمين سفر مي كردند و مردم نيز براي تحقق
بخشيدن به اين روياها، اجسام پرنده اي را مشاهده مي كردند، به طوري كه در
كوتاه مدت موارد گزارش اين گونه اجرام از چند ميليون مورد نيز گذشت.
اين اجرام را به دليل نامشخص بودن منشأ آنها UFO نامگذاري كرده اند كه به
معناي اشياي ناشناس پرنده است و در زبان فارسي نيز «اشناپ» ناميده مي
شوند. براي پرس وجو در مورد ماهيت اين اجرام، خبرنگار «شرق» گفت وگويي با
مسعود عتيقي، مديرانجمن نجوم آماتوري ايران انجام داد و طي آن در مورد
ماهيت اشيا پرسيد. وي در پاسخ تأكيد كرد تاكنون در منظومه شمسي شكل خاصي
از حيات مشاهده نشده است، يا حداقل احتمال وجود حيات هوشمند با قدرت
تكنولوژيك بالا در منظومه اي كه حدود ۱۳ ميليارد كيلومتر پهنا دارد،
تأييد نشده است. نزديكترين ستاره به منظومه شمسي نيز حدود ۴۰ تريليون
كيلومتر (تقريباً ۳/۹ سال نوري) از زمين فاصله دارد و با اين ابعاد بسيار
دور از ذهن است كه تصور كنيم موجود هوشمندي از آن سوي جهان، چنين فاصله
اي را طي كرده و روي آسمان چرخي زده و به سياره خود برگردد.
وي ضمن بيان اين مطلب كه سال ها پيش بازار چنين شايعاتي در اروپا و
آمريكا داغ بود، افزود: منشأ چنين نورهايي مي تواند عواملي متعدد از
جمله: هواپيما، ماهواره ها يا اجسام آسماني باشد. براي مثال به رغم آنكه
زهره، سياره كوچكي است، اگر با دوربين هاي «هندي كم» فيلمبرداري كنيم
بسته به زوم آن، كره بسيار بزرگي را شاهده خواهيم بود و اگر زوم آن را
تغيير دهيم هم شكل و اندازه و هم ميزان نور تغيير خواهد كرد، در عين حال
حركت دست در حين فيلمبرداري باعث مي شود كه جسم مورد نظر متحرك به نظر
رسيده و همانند شيء پرنده در آسمان جلوه كند.
اما اگر دوربين روي سه پايه ثابت باشد و مقدار زوم تغيير نكند، جسم در
جاي خود ساكن ديده خواهد شد. از طرف ديگر احتمال دارد اين پديده به دليل
بازتاب نور هواپيماهايي رخ داده باشد كه در ارتفاعات بسيار بالا يا بسيار
كم پرواز مي كنند. هواپيماهاي جاسوسي كه در ارتفاع كم پرواز مي كنند، از
خود نورهايي منتشر مي كنند كه ممكن است توجه افراد عادي را جلب كند. وي
در پاسخ اين پرسش كه آيا نبايد هواپيماهاي جاسوسي خود را از ديد، مخفي
نگاه دارند؟ گفت لزومي ندارد كه هواپيماي جاسوسي از ديد مردم مخفي بماند.
هواپيماها سعي مي كنند كه از ديد رادارها مخفي باشند و به همين دليل در
ارتفاع كم پرواز مي كنند و ديده شدن توسط افراد عادي خطري متوجه آنها نمي
كند. در عين حال بسياري از هواپيماهاي جاسوسي بدون سرنشين هستند و ساقط
شدن آنها خطر جاني براي كشورهاي متبوع ندارد.از طرف ديگر اگر هواپيمايي
در ارتفاع بسيار بالا پرواز كند در ساعات اوليه غروب خورشيد بازتاب
نورخورشيد از سطح هواپيما به صورت يك لكه نوراني جلب توجه خواهد كرد.
مهندس عتيقي در پاسخ اين نكته كه اكثر اين مشاهدات در ساعت ۲۰ تا ۲۲ شب
كه مدت زيادي از غروب خورشيد گذشته بود، گزارش شده است، گفت در اين صورت
احتمال پرواز هواپيما در ارتفاع بالا منتفي است ولي احتمال ديگري مطرح مي
شود و آن هم حركت ماهواره ها در مدار زمين است. حركت اين ماهواره ها از
پيش برنامه ريزي شده است و در زمان خاصي بازتاب نور خورشيد از سطح آن مي
تواند نقطه نوراني روشني را ايجاد كند.
با مراجعه به سايت هاي اينترنتي مرتبط نيز مي توان از زمان دقيق ظهور اين
پرتوها كه به ماهواره ها نسبت داده مي شوند، مطلع شد. در عين حال وي در
پاسخ به پرسش خبرنگار ما كه پرسيد: «آيا احتمال دارد اين كار، شوخي
افرادي باشد كه اشياي دست ساز و داراي منبع نور را به پرواز درآورده
باشند؟» گفت اين احتمال نيز وجود دارد به ويژه اكنون كه بسياري از مردم
هواپيماي كنترل از راه دور در اختيار دارند و مي توان روي آن يك منبع نور
نصب كرد، اين هواپيماها نيز به دليل اندازه كوچك، جنس و ارتفاع پروازشان
توسط رادارها شناسايي نمي شوند و افراد عادي هم با چشم غيرمسلح نمي
توانند تخمين دقيقي از سرعت، اندازه و ارتفاع آنها ارائه دهند. وي در
پايان گفت وگوي خود تأكيد كرد در بسياري از موارد اجرامي كه توسط شاهدان
عيني به عنوان شيء پرنده ناشناس گزارش شده بود، درواقع شهاب سنگ، دنباله
دار يا ماهواره هاي هواشناسي سرگرداني بود كه خطاي ديد مانع از شناخت
صحيح آن شده. از طرف ديگر پروفسور علي عجب شيري زاده، استاد فيزيك
دانشگاه تبريز و رئيس مركز پژوهشي نجوم و اختر فيزيك مراغه تأكيد كرد
تاكنون هيچ مدرك مستدل علمي درباره وجود بشقاب پرنده ها و ساير اشياي
پرنده با منشاء غير زميني ارائه نشده است.
وي در گفت وگو با ايسنا درباره منشاء احتمالي اين پديده گفت: از لحاظ
علمي و نجومي مي توان اين پديده را به ذرات ناشي از فعل و انفعال هاي
شديد خورشيدي طي روزهاي گذشته نسبت داد. پديده هايي نظير طوفان ها و
بادهاي خورشيدي كه گاه و بيگاه در سطح اين ستاره رخ مي دهد، به آزاد شدن
و انتشار ذرات پرانرژي در فضاي اطراف آن منجر مي شود. وي در تشريح اين
ديدگاه گفت: اين ذرات در حالت عادي توسط لايه «وان آلين» جو كه به عنوان
سدي در برابر تشعشعات مغناطيسي عمل مي كند، جذب مي شود. ولي در برخي
مواقع، اين ذرات با عبور از جو به صورت پرتوهاي نوراني در آسمان رويت مي
شود كه شفق هاي قطبي يك نمونه از آن است كه معمولاً در مناطق قطبي زمين
تشكيل مي شود، ولي احتمال بروز آنها در ساير مناطق نيز وجود دارد.
وي درباره ادعاي مشاهده كنندگان شيء نوراني مبني بر تشعشع پرتوهاي رنگي
مختلف پيرامون آن گفت: «در مواقعي كه ميزان رطوبت جو زمين زياد باشد،
تشعشعات پرتوهاي خورشيدي همانند منشور عمل كرده و طيفي از رنگ هاي متنوع
ايجاد مي كند؛ بنابراين اگر بخواهيم توجيهي نجومي براي پديده هاي اخير
ارائه دهيم مي توانيم به بروز شراره بزرگ خورشيدي كه اخيراً رخ داده است،
اشاره كرد.»به نظر مي رسد اين پديده سواي علت آن، يك بار ديگر قدرت شايعه
پردازي بعضي افراد و سرعت سير آن در جامعه را يادآور مي شود.گزارش صفحه
آخر در اين باره را هم بخوانيد.
|