|
İRAN, TÜRKMEN SAHRA'YI
YOK ETMEYE ÇALIŞIYOR
|
Iran
Bakanlar Kurulu'nun, 2005 yılı başlarında, işgal altındaki
Türkmen Sahra'da yer alan ve nüfusları 5000'i
geçen Zeytunli ve
Purcan adlı Türkmen köyleri ile Türkmen, Beluç
ve Sistani'lerden oluşan Nizamabad
Köyü'nü birleştirerek Farsça Neginşehr
ismi altında yeni bir şehir oluşturulmasını kararlaştırdığı ve yasanın
Cumhturbaşkanı tarafından onaylandığı, kaydedildi.
Türkmen kimliğinin gasp edilmek anlamına gelen bu karara, bugüne kadar dünyanın
hiçbir yerinden gerçek bir tepki gelmedi. Zaten gelmesi de beklenmezdi.
Türkmen Sahra'da, temel insan hak ve
hürriyetlerinden mahrum bir şekilde yaşam mücadelesi veren Türkmenlere,
uluslararası hukuk kurallarının gereği olarak en azından yaşayacakları
toprakların ismini koruma konusunda hak verilmesi gerekmez miydi? iran'dan bunu
beklemek mümkün değil. Çünkü, ülkesinde Fars olmayan hiçbir etnik grubun insan
hakkı bulunmuyor.
Daha önce de, Türkmen şehri Omçali'rim
adının Farsça Siminşehr olarak
değiştirildiği, Gümbad Kavus'a bağlı
Muamma Zeytunli ve Purhan., köylerinin
Fars kenti Azsdşehr'e bağlandığı Gümbet
Kavus'daki Emçeli Garki ve Kotuk
köylerinin isimlerinin ise haritalardan çıkarıldığı bildiriliyor. İran,
böylelikle Gümbet Kavus'da Türkmenleri
azınlık durumuna getirmeye çalışıyor.
bazı Türkmen köy/erinin
isimlerinin de Farsça'ya çekmesi yönünde
çalışmalarda bulunulduğu bilgileri alınıyor.
Iran, Türkmen şehri Gümbet Kavus'a yakın
bölgelerde yer atan •Akkaya (5100) ve
Gedem Abad (5500) adlı Türkmen köyleri ise, nüfus artışlarına rağmen, Türkmen
yoğun nüfus bölgelerinin oluşmasının engellenmesi fikrinden hareketle
Gümbet Kavuş ile birleştlrmiyor. Zira,
birleştirme durumunda, Gümbet Kavus ana
seçim bölgesine ilave olarak Gedem Abad
ve Akkaya'da da ayrı ayrı seçim bölgeleri oluşturulması ve bu bölgede yeni idari
birimler teşekkül ettirilmesi gerekiyor,
İran'ın, son dönemde, bölgedeki
Türkmenlerin çocuklarına Farsça isimler koymaları yönündeki baskılarını
arttırdığı da bölgeden gelen haberler arasında.
Gelişmeler İran'ın, önümüzdeki dönemde, asimilasyon politikaları çerçevesinde
Türkmenlerin yok edilmesine yönelik baskılarını yoğunlaştıracağını ve yakın
gelecekte bölgedeki tüm Türkmen köylerinin isimlerini haritadan sileceğini ve
Türkmenlerin çocuklarına Türkmen ismi koymalarını engelleyerek
Farslatırmaya çalışacağını gösteriyor. Ancak,
Türkmenlerin geçmişte olduğu gibi bugün de buna karşı direneceği ve sonuna kadar
mücadele edeceği bilinmelidir.
Sovyet Rusya ile Iran arasında 9 Aralık 1881 'de imzalanan
Akhal Anlaşması çerçevesinde, iran'a bırakılan
Türkmenistan topraklarının Güney bölgesi, tarihte Türkmen Sahra olarak
tanımlanıyor. Türkmenler, 1023-1924 yıllarında sözkonusu alanda
Osman Ahund liderliğinde bölgesel olarak
Yamutistan Cumhuriyeti" ni ilan ettiler
Aksakallılar Meclisi kurdular, Ancak Şah Rıza
yönetimince 1924 yılında yapılan askeri müdahale sonucu bu Cumhuriyet yıkıldı.
1979 iran islam Devrimini takiben, Türkmenler otonomi elde edebilmek için,
yeniden harekete geçerek, Türkmen
Halkının Kültürel ve Siyasi Örgütü adı altında organize oldular ve Iran ile
yaptıkları 1. Savaşı kazandılar. Fakat İran, 7 Şubat 1980 tarihinde düzenlediği
2. Savaşı kazandı ve milli mücadele içerisinde yer alan lider kadroları şehit
etti. Günümüzde, bölgede kimlik ve kültürlerini muhafaza eden yaklaşık 2.000.000
Türkmen yaşıyor.
Dünya üzerindeki tüm Türkmen aydınların Türklük şuuru içerisinde vakit
geçirmeden kardeşlerinin haklarını korumak İçin başta Birleşmiş Milletler olmak
üzere, uluslararası kuruluşlar nezdinde girişim başlatmaları ve Iran Yönetimi'ne
baskı uygulamaları zorunludur.
Uluslararası kamuoyunun da bu konuya duyarlı olması gerekmektedir. Yoksa, tarih,
bir soy ve kültürün yok oluşuna tanıklık edecektir
چشمه: "آذربايجان خلق
جبهه سي گازيتي"، 24 سپتامبر
ترکيه تورکچسنه ترجيمه ادلن
|
|